Jak wspominałem w jednym z poprzednich wpisów, ustalenie właściwości
sądu w sporze z obcokrajowcem to dopiero pierwszy etap. Kolejnym etapem
jest ustalenie jakie prawo znajduje w tym sporze zastosowanie. Może się
bowiem zdarzyć, że polski sąd będzie orzekał na podstawie prawa innego
kraju. Wynika to z faktu, że w ramach Unii Europejskiej inny akt prawny
reguluje właściwość sądu, a inny akt prawny właściwość prawa w tego
wypadku sporach. O właściwości sądu już pisałem, a więc pozostaje
kwestia właściwości prawa.
Kwestię ustalenia prawa właściwego w
zakresie zobowiązań umownych rozstrzyga rozporządzenie Parlamentu
Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 z 17 czerwca 2008 r. w sprawie
prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I). Jak wskazano w art. 1
ust. 1 rozporządzenia, stosuje się je do zobowiązań umownych w sprawach
cywilnych i handlowych powiązanych z prawem różnych państw. W tym samym
przepisie wskazano, w zakresie jakich spraw rozporządzenia nie stosuje
się (przykładowo w zakresie małżeńskich ustrojów majątkowych, spraw
związanych ze stanem cywilnym, zapisów na sąd polubowny, tworzenia
trustów, etc.). Co istotne rozporządzenia nie stosuje się również do
dowodów oraz postępowania, z zastrzeżeniem zapisów artykułu 18, zgodnie z
którym prawo właściwe dla zobowiązania umownego ustalone zgodnie z
zapisami rozporządzenia stosuje się w zakresie, w jakim zawiera ono
odnoszące się do zobowiązań umownych domniemania prawne lub określa
ciężar dowodu. Samo rozporządzenie w głównej mierze ma na celu jednak
ustalenie, jakie prawo będzie właściwe dla danego stosunku prawnego –
umowy. I tak przykładowo w przypadku umowy sprzedaży prawem właściwym
jest to właściwe wedle miejsca zamieszkania sprzedawcy, przy świadczeniu
usług prawo właściwe wedle miejsca zwykłego pobytu usługodawcy, dla
umów dotyczących praw rzeczowych do nieruchomości, prawo właściwe wedle
miejsca położenia nieruchomości itp. Należy również zauważyć, że jeżeli
nie można ustalić prawa właściwego zgodnie z rozporządzeniem, umowa
podlega prawu państwa, z którym wykazuje najściślejszy związek.
Ustalenie prawa właściwego dla danej umowy nie oznacza jednak, że w jej
zakresie oraz w zakresie ewentualnych sporów znajdują zastosowanie
wszystkiego przepisy tegoż prawa. Ustalone zgodnie z zapisami
rozporządzenia prawo właściwe będzie miało znaczenia dla rozstrzygnięcia
takich kwestii, jak:
– wykładnia umowy,
– wykonanie wynikających z niej zobowiązań,
– skutki całkowitego lub częściowego niewykonania zobowiązań, łącznie z
określeniem wysokości szkody (w granicach uprawnień przyznanych sądowi
przez prawo procesowe), w zakresie, w jakim rozstrzygają o tym przepisy
prawa, różne sposoby wygaśnięcia zobowiązań oraz przedawnienia i utraty
praw wynikającej z upływu terminów, a także skutków nieważności umowy.
Oczywiście opisane powyżej bardzo skrótowo rozporządzenie rozstrzyga kwestię sporów przy stosunkach wynikających z umowy, a co z roszczeniami wynikającymi z innych podstaw? To temat na osobny wpis
Jeśli jesteście zainteresowani tematyką zapraszam do zapoznania się z artykułem który kiedyś opublikowałem w tym zakresie dostępnym pod adresem: https://kancelarierp.pl/…/trzeba-okreslic-odpowiednie-przep…
Foto Pixabay
